عفونت مجاری ادراری (UTI)، عفونت‌هایی هستند که به دلیل رشد سریع باکتری‌ها در بخش‌های مختلف سیستم ادراری، نظیر کلیه، مجاری ادراری و مثانه رخ می‌دهند. در حال حاضر آنتی بیوتیک‌ها سریع ترین و پیشنهاد شده ترین روش درمان عفونت‌های مجاری ادراری هستند. با این حال در حال حاضر چند روش درمان گیاهی عفونت ادراری نیز وجود دارد که می‌توانند به رفع این مشکل کمک کنند.
فهرست موضوعات
عفونت‌های مجاری ادراری در زنان
عفونت‌های ادراری در هر دو گروه مردان و زنان رخ می‌دهند، با این حال احتمال بروز این عفونت‌ها در زنان بیشتر از مردان است. حالب (urethra) زنان کوتاه تر است و این موضوع حرکت باکتری‌ها به سمت مثانه را تسهیل می‌کند.
تقریبا 40 درصد از زنان یک بار در زندگی با این مشکل دست و پنجه نرم می‌کنند و تقریبا 20 درصد زنان چندین بار با این مشکل روبرو هستند. عود عفونت‌های ادراری معمولا به دلیل مقاومت ایجاد شده در برابر آنتی بیوتیک‌ها به واسطه شکل گیری بایوفیلم در باکتری‌های عامل رخ می‌دهد.
عفونت ادراری زنان در بارداری
عفونت‌های ادراری در میان زنان باردار مشکل رایجی است، این مسئله خصوصا به دلیل تغییرات آناتومیک زنان باردار اتفاق می‌افتد. در زنان باردار، جنین درون رحم رشد می‌کند و رحم نیز در بالای مثانه قرار دارد. بنابرین در زمان بارداری وزن رحم در حال رشد به طور مستقیم بر روی مثانه قرار می‌گیرد.
افزایش فشار رحم بر روی مثانه می‌تواند جریان ادرار از مثانه را مسدود کند و مقدمات عفونت را فراهم کند. هر چقدر عفونت فرصت بیشتری پیدا کند، احتمال انتقال باکتری‌ها به کلیه‌ها نیز افزایش پیدا می‌کند.
زمانی که کلیه‌ها درگیر عفونت می‌شوند، خطر زایمان زودرس نیز افزایش پیدا می‌کند، به علاوه، زنان باردار که به عفونت‌های کلیوی مبتلا هستند به احتمال بیشتری نوزادانی با وزن کم به دنیا می‌آورند.
در صورتی که عفونت‌های مجاری ادراری به صورت مناسب و در زمان درست درمان نشوند، حتی نوعی خفیفی از این بیماری می‌تواند به مشکلات جدی تغییر شکل دهد. این عفونت خصوصا در زمان بارداری باید بیشتر مورد توجه قرار گیرند، زیرا در این وضعیت زندگی فرد دیگری نیز در معرض خطر قرار می‌گیرد.
برای جلوگیری از هر گونه مشکل زایمان ناخواسته، درمان عفونت‌های ادراری در سریع ترین زمان ممکن ضرورت دارد. درمان زودهنگام کلید اصلی جلوگیری از تاثیر عفونت ادراری در کودکان است.
عوارض عفونت‌های مجاری ادراری
زمانی که عفونت‌های مجاری ادراری به سرعت و به شکل مناسبی درمان شوند، عفونت‌های بخش پایینی دستگاه ادراری به ندرت به مشکلات جدی تبدیل می‌شوند. اما در صورت عدم درمان، عفونت دستگاه ادراری می‌تواند عواقبی جدی به همراه داشته باشد.
مشکلاتی که ممکن است عفونت‌های مجاری ادراری برای افراد ایجاد کنند عبارتند از:
عفونت‌های عود کننده
این عفونت‌ها خصوصا در زنانی رخ می‌دهد که در بازه ای شش ماهه، دو بار یا بیشتر درگیر عفونت می‌شوند یا زنانی که در بازه یک ساله چهار بار یا بیشتر درگیر عفونت بوده اند.
آسیب دائمی به کلیه
این مشکل می‌تواند به دلیل عفونت شدید یا مزمن کلیه (پیلونفریت) به دلیل رسیدگی نکردن به عفونت‌های مجاری ادراری ایجاد شود.
افزایش خطر زایمان زودرس یا زایمان نوزادانی با وزن کم
در زنان باردار، عفونت‌های ادراری باعث می‌شوند خطر زایمان زودرس افزایش پیدا کند و احتمال به دنیا آمدن نوزادی با وزن کم نیز افزایش پیدا کند.
باریک شدن میزراه (تنگی)
این مشکل در مردان و به دلیل عود کردن عفونت مجرای حالب رخ می‌دهد و کسانی که پیش از این به عفونت مجرای پیشاب گونوکوکی (gonococcal urethritis) مبتلا بوده اند.
سپسیس یا گندخونی
این وضعیت یک مشکل بسیار خطرناک است و از عوارض جدی التهاب محسوب میشود، خصوصا اگر عفونت از مجاری ادراری وارد کلیه‌ها شود.
درمان خانگی عفونت مجاری ادراری (UTI)
علاوه بر درمان گیاهی عفونت مجاری ادراری، روش های دیگری نیز برای درمان خانگی این مشکل وجود دارد.
نوشیدن مقادیر زیادی آب
نوشیدن مقادیر زیادی آب و تخلیه ادرار در زمان مناسب به فرد کمک می‌کند باکتری‌های مضر را از بدن خود خارج کند. در این شرایط ممکن است افراد به دلیل احساس سوزش در مجاری ادراری خود تمایلی به نوشیدن آب نداشته باشند، با این حال بهتر است آب زیادی نوشیده شود. توصیه عمومی پزشکی برای افراد این است که روزانه هشت لیوان آب مصرف کنند.
آب زغال اخته شیرین نشده بنوشید
با وجود این که در مورد تاثیر آب زغال اخته بر کاهش عفونت‌های ادراری تحقیقاتی وجود ندارد، زغال اخته برای سال‌ها به عنوان پیشگیری عفونت مجاری ادراری در طب سنتی استفاده شده است. در حال حاضر بعضی از مطالعات نشان می‌دهند که زغال اخته می‌تواند چسبیدن باکتری‌های مسبب عفونت‌های مجاری ادراری به این مجاری را دشوار کند.
بنابراین، با وجود این که مصرف آب زغال اخته درمان عفونت‌های مجاری ادراری محسوب نمی شود، نوشیدن چند لیوان آب زغال اخته شیرین نشده یا مصرف خود میوه (به صورت تازه یا خشک شده) می‌تواند ارزش قابل توجهی برای مراقبت از مجاری ادراری داشته باشد.
از نگه داشتن ادرار پرهیز کنید
هیچ گاه ادرار خود را به زمان دیگری موکول نکنید. معمولا زندگی شلوغ امروزی بیشتر افراد را درگیر خود کرده است، با این حال ممانعت از حضور در سرویس بهداشتی به باکتری‌های که ممکن است هم اکنون در مثانه شما وجود داشته باشند فرصت رشد و تکثیر می‌دهد، موضوعی که می‌تواند در نهایت به یک عفونت جدی منجر شود یا حتی می‌تواند به حفظ عفونت موجود کمک زیادی کند. بنابرین تلاش کنید مقادیر زیادی آب بنوشید و زمانی که نیاز دارید به سرویس بهداشتی بروید.
از پروبیوتیک‌ها استفاده کنید
مصرف پروبیوتیک‌ها می‌تواند به شارژ مجدد باکتری‌های طبیعی در واژن کمک کند، این موضوع می‌تواند به مبارزه در برابر باکتری‌های بدی که باعث عفونت‌های مجاری ادراری هستند، کمک زیادی کند و در نهایت توازن موجود را حفظ کند.
سیر بخورید
به نظر می‌رسید سیر فقط برای دور کردن جن و پری مناسب نیست. تحقیقات نشان می‌دهند که عصاره سیر می‌تواند به کاهش باکتری‌هایی که باعث عفونت‌های مجاری ادراری می‌شوند کمک کند.
د-مانوز مصرف کنید
د-مانوز نوعی قند طبیعی است که در چندین میوه و مکمل تغذیه ای وجود دارد. مکمل‌های د-مانوز می‌توانند به از بین بردن باکتری‌های عامل عفونت‌های مجاری ادراری کمک کنند. در حال حاضر این مکمل از طریق داروخانه‌ها یا به صورت آنلاین قابل خریداری است. شواهدی که نشان می‌دهند این قند عفونت‌های مجاری ادراری را کاهش می‌دهند در حال رشد هستند، با این وجود تحقیقات جامع تری برای اثبات تاثیر این مکمل‌ها مورد نیاز خواهند بود.
استفاده از د-مانوز برای افراد دیابتی توصیه نمی شود، زیرا این افراد باید به کنترل سطوح قند خون بدن خود بپردازند. به علاوه این مکمل می‌تواند عوارض جانبی خفیفی نظیر اسهال به همراه داشته باشد.
مواد مغذی و مکمل‌های غذایی
دنبال‌کردن این نکات تغذیه‌ای ممکن است به کاهش شدت علائم کمک کند:
# مایعات زیادی مثل دمنوش‌های گیاهی و آب بنوشید. از مصرف آب‌میوه‌ها و دیگر نوشیدنی‌ها با قند مصنوعی خودداری کنید.
# میوه‌های کران‌بری (قره‌قاط) و بلوبری حاوی موادی هستند که از تجمع باکتری‌ها در بافت‌های مثانه جلوگیری می‌کنند. مصرف مداوم نوشیدنی کران‌بری بدون شکر خطر ابتلا به عفونت ادراری را کاهش می‌دهد. افرادی که به آسپیرین حساسیت دارند نباید مقدار زیادی از آب کران‌بری را مصرف کنند. آب کران‌بری ممکن است با بعضی داروهای خاص تداخل داشته‌باشد.
# سعی کنید مواد غذایی حساسیت‌زا مثل: لبنیات، گندم (گلوتن)، ذرت، مواد نگهدارنده و افزودنی‌های غذایی را از رژیم غذایی خود حذف کنید. پرستار ممکن است آزمایشی برای تشخیص حساسیت‌های غذایی انجام دهد. اگر مشکوک به عفونت ادراری باشید، نوشیدن آب کران‌بری یا مصرف قرص‌های کران‌بری ممکن است از وقوع دوباره آن جلوگیری کند.
# مواد غذایی که حاوی مقدار زیادی آنتی اکسیدان هستند مثل میوه‌ها (شامل: بلوبری، آلبالو و گوجه) و سبزیجات( شامل: کدو و فلفل دلمه‌ای) را زیاد مصرف کنید.
# مواد غذایی با فیبر بالا مصرف کنید. این مواد غذایی شامل: لوبیا، جو دو سر، سبزیجات ریشه‌ای (مثل: سیب‌زمینی و سیب‌زمینی شیرین) و دانه پسیلیوم (اسفرزه) میشود.
# از مصرف مواد خوراکی تصفیه‌شده مثل نان سفید، پاستا و به‌خصوص شکر خودداری کنید.
# سعی کنید گوشت قرمز را کمتر مصرف کنید و در عوض برای دریافت پروتئین، مصرف گوشت کم‌چرب، ماهی آب سرد، پنیر توفو (اگر حساسیت به سویا ندارید) یا لوبیا را افزایش دهید.
# از روغن‌های سالم مخصوص پخت‌و‌پز مثل روغن زیتون یا روغن نارگیل استفاده کنید.
# سعی کنید مصرف اسیدهای چرب ترانس را که در غذاهای پخته‌شده تجاری مثل، کوکی، کراکر، کیک، سیب‌زمینی سرخ‌شده، پیاز سوخاری حلقه‌ای، دونات، غذاهای فرآوری‌شده و مارگارین یافت میشود، کاهش دهید یا به‌طور کامل متوقف کنید.
# از مصرف قهوه و دیگر محرک‌ها مثل: الکل و تنباکو خودداری کنید.
# روزانه 6 تا 8 لیوان آب تصفیه‌شده بنوشید.
# سعی کنید 5 روز در هفته و روزی 30 دقیقه ورزش کنید.
شما ممکن است کمبودهای غذایی را با مکمل‌های غذایی زیر برطرف کنید:
✔ مصرف روزانه مولتی ویتامین که شامل: ویتامین‌های آنتی اکسیدان مثل: A، C، E، ویتامین‌های ب‌کمپلکس و مواد معدنی مثل: منیزیم، کلسیم، زینک و سلنیوم میشود.
✔ مصرف ویتامین C که یک آنتی اکسیدان است و از سیستم ایمنی محافظت می‌کند.
✔ مصرف اسیدهای چرب امگا 3 مثل روغن ماهی که التهاب را کاهش می‌دهد و سلامت عمومی بدن را بهبود می‌بخشد. ماهی‌های آب سرد مثل سالمون یا لوزی ماهی هم منابع خیلی خوبی محسوب می‌شوند. مکمل‌های غذایی روغن ماهی می‌تواند تأثیرات بعضی از داروهای رقیق‌کننده خون را افزایش دهد.
✔ مصرف مکمل‌های پروبیوتیک (حاوی باکتری لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس) برای محافظت از دستگاه گوارش و سلامت ایمنی مفید است. مدارک علمی خیلی قوی وجود دارد که استفاده از پروبیوتیک را برای شرایط پزشکی اورولوژی توصیه می‌کند. می‌توانید برای دریافت نتیجه بهتر، مکمل‌های پروبیوتیک را فریز کنید. افرادی که سیستم ایمنی خیلی ضعیفی دارند، قبل از مصرف پروبیوتیک‌ها باید با پزشک خود مشورت کنند.
✔ مصرف عصار هسته گریپ‌فروت (مرکبات بهشتی) برای فعالیت‌های ضد باکتری، ضد قارچ و ضد ویروس بسیار مفید است. مصرف گریپ‌فروت ممکن است با داروهای گسترده و متنوعی اختلال داشته‌باشد. با پزشک خود در این مورد مشورت کنید.
گیاهان دارویی
مصرف گیاهان دارویی ممکن است به تقویت و استحکام بدن کمک کند. مثل هر درمان دیگری، باید قبل از شروع درمان با پزشک خود صحبت کنید. گیاهان دارویی را می‌توانید در شکل‌های مختلف مانند، عصاره‌های خشک (کپسول، پودر یا چای)، گلیسیریت (عصاره گلیسیرین) یا عصاره گیاهی حل‌شده در اتانول، استفاده کنید. در غیر این صورت، می‌توانید یک قاشق چای‌خوری (5 گرم) را در یک فنجان آب داغ مخلوط کرده و چای درست کنید. اجازه دهید گل‌ها و برگ‌ها 5 تا 10 دقیقه و ریشه‌ها 10 تا 20 دقیقه در آب بمانند. روزی 2 تا 4 فنجان بنوشید. ممکن است عصاره گیاهی حل‌شده در اتانول را بتوانید به‌تنهایی یا با ترکیباتی که به آنها اشاره شد، مصرف کنید. بسیاری از گیاهان دارویی با داروهای مختلف اختلال دارند و ممکن است باعث بدترشدن شرایط خاصی شوند، بنابراین، در مورد گیاهان دارویی که مصرف می‌کنید یا تصمیم به مصرف آنها دارید با پزشک خود مشورت کنید. گیاهان دارویی زیر برای درمان‌های کوتاه‌مدت عفونت ادراری مفید هستند.
✅ چای سبز
چای سبز (کاملیا سیننسیس) دارای آنتی‌اکسیدان است، خواص ضد سرطانی دارد و تأثیر خوبی بر سیستم ایمنی بدن می‌گذارد. از محصولات بدون کافئین استفاده کنید. هم‌چنین می‌توانید از برگ‌های این گیاه چای درست کنید.
✅ پنجه گربه
این گیاه برای فعالیت‌های ضد قارچ و ضد باکتری و سیستم ایمنی مفید است و خاصیت ضد سرطانی دارد. گیاه پنجه گربه می‌توانید با داروهای زیادی اختلال داشته‌باشد. درباره مصرف این گیاه با پزشک مشورت کنید. اگر بیماری‌های خود ایمنی یا سرطان خون دارید اصلا از گیاه پنجه گربه استفاده نکنید.
✅قارچ ریشی یا گانودرما
این قارچ خاصیت ضد سرطانی دارد و برای سیستم ایمنی مفید است. مقدار زیاد قارچ ریشی باعث رقیق‌شدن خون میشود. اگر از داروهای رقیق‌کننده خون یا داروهای فشار خون بالا استفاده می‌کنید، درباره مصرف این قارچ با پزشک خود مشورت کنید.
✅عصاره استاندارد انگور خرس
شما هم‌چنین می‌توانید از برگ این گیاه چای درست کنید. گیاه انگور خرس با داروی لیتیوم اختلال دارد. احتمالی وجود دارد که ترکیبی در این گیاه باعث نازک‌شدن شبکیه چشم میشود. این گیاه برای مدتی طولانی و هرروز مصرف نکنید.
✅بوشو
این گیاه خاصیت ضد باکتری دارد. گیاه بوشو با لیتیوم و داروهای رقیق‌کننده خون اختلال دارد. بعضی از پزشکان توصیه می‌کنند زمانی‌که در سیستم ادراری تورم یا در کلیه عفونت وجود دارد، نباید از این گیاه استفاده کرد ولی بعضی دیگر از پزشکان مخالف این موضوع هستند. قبل از مصرف حتما با پزشک خود مشورت کنید
عرقیات گیاهی برای عفونت ادراری
یکی از عرقیات گیاهی مفید برای درمان عفونت ادراری، عرق پونه است.
توجه داشته باشید استفاده از عرق پونه توسط سازمان غذا و دارو (FDA) برای درمان یا پیشگیری عفونت مجاری ادراری تایید نشده است. با این حال در حال حاضر چندین مطالعه آزمایشگاهی و بالینی وجود دارند که خواص ضد باکتری قابل توجه عرق پونه کوهی را نشان می‌دهند.
متخصصان گیاهان دارویی این ماده را بیشتر برای درمان (نه پیشگیری) عفونت‌های ادراری پیشنهاد می‌کنند. پیشنهاد میشود روزانه به مصرف سه یا چهار واحد پانصد میلی گرمی عرق پونه کوهی پرداخته شود.
موارد احتیاط و عوارض جانبی مهمی وجود دارند که در زمان مصرف عرق پونه کوهی برای درمان عفونت‌های ادراری، توجه به آنها اهمیت زیادی دارد. بنابرین بهتر است پیش از مصرف این عرق گیاهی موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید.
طریقه مصرف عرق پونه کوهی
عرق پونه می‌تواند به صورت موضعی و در ترکیب با روغن زیتون یا ترکیب با نوشیدن‌هایی نظیر شیر نارگیل، شیر یا آب میوه استفاده شود. عرق پونه طعم بسیار غالبی دارد، زیرا قدرت زیادی دارد، بنابرین بهتر است با نوشیدنی‌های دیگر و به جهت جلوگیری از سوزش دهان یا گلو استفاده شود.
برای بیماران مبتلا به عفونت مجاری ادراری توصیه میشود سه یا چهار قطره از عرق پونه کوهی را با یک لیوان شیر یا جایگزین‌های شیر مخلوط کنند و سه بار در روز و به مدت سه روز به مصرف آن بپردازند.
آنتی بیوتیک قوی برای عفونت ادراری
در حال حاضر چندین نوع آنتی بیوتیک وجود دارند که برای درمان عفونت‌های مجاری ادراری استفاده می‌شوند. در مناطق مختلف، درمان‌های متفاوتی ممکن است براساس الگوهای مقاومت در برابر آنتی بیوتیک در آن مناطق برای افراد تجویز شوند.
علائمی نظیر سوزش و درد در مجاری ادراری معمولا یک روز بعد از شروع درمان برطرف می‌شوند. با این حال باید دقت داشت که دوره آنتی بیوتیک به پایان برسد، اگر بعد دو تا سه روز علائم همچنان حاضر باشند، بهتر است با پزشک تمباس برقرار شود.
مجاری ادراری شامل مثانه، میزنای، میزراه و کلیه‌ها میشود. زمانی که باکتری از طریق میزراه وارد شود می‌تواند به سمت مثانه یا کلیه حرکت کند، این موضوع می‌تواند عفونت‌های مجاری ادراری را موجب شود. این بیماری، عفونت یا التهاب مثانه (سیستیت) نام دارد. در بیشتر موارد، آنتی بیوتیک‌ها برای درمان عفونت‌های مجاری ادراری استفاده می‌شوند.
انواع قرص عفونت ادراری
اگر موفق به درمان گیاهی عفونت ادراری نشدید می توانید از آنتی بیتیک ها استفاده نمایید. آنتی بیوتیک‌هایی که معمولا برای درمان عفونت مجاری ادراری یا عفونت‌های مثانه تجویز می‌شوند عبارتند از لواکوئین (لوفلوکساکین- levofloxacin)، سیپرو، پروکوئین (سیپروفلوکساسین- ciprofloxacin)، کفلکس (سفالکسین)، زوتریم، باکتریم (تریمتوپریم- trimethoprim)، ماکروبید، فورادانتین (نیتروفورانتوئین)، مونورول (فوسفومایسین- fosfomycin)، هیپرکس (متانامین هیپورات- methenamine hippurate)، تریمپکس، پرولوپریم، پریمسول (تریمتوپریم) و نگگرام (نالیدیکسیک اسید- nalidixic acid) هستند. التهاب مثانه (سیستیت) می‌تواند با تجویز مسکن‌هایی نظیر پیریدیوم (فنازوپیریدین) همراه شود.
صادقی
یکشنبه ۸ خرداد ۱( 2 سال پیش)
تعداد بازدید:
مشاهده پرسش
