عفونت کلیه ها که به آن عفونت رنال (کلیوی) یا پیلونفریت نیز می گویند یک نوع شایع و شناخته شده از عفونت های مجاری ادرار به شمار می رود.باکتری ها معمولا مثانه و یا مجرای ادرار فرد را آلوده کرده و سپس به کلیه های وی نیز ورود می کنند و آن ها را تحت تاثیر قرار می دهند.
فهرست موضوعات
💥علائم هشدار دهنده عفونت های کلیه
همانطور که بالاتر نیز به آن اشاره کردیم، خانم ها، افراد جوان و بسیار پیر بیشتر از هر فرد دیگری در خطر بروز عفونت های کلیوی قرار دارند.
در حالت کلی، مشکل عفونت کلیه در افراد به صورت ناگهانی ایجاد می شود – شاید در عرض چند روز و یا حتی چند ساعت. این عفونت ها علائم خاصی نیز به همراه دارند. از جمله علائم و نشانه های عفونت کلیوی می توان به موارد زیر اشاره داشت:
✅اسهال
✅ تهوع
✅ لرزش بدون کنترل بدن
✅ استفراغ
✅درد در ناحیه پشت و کمر
✅ درد در ناحیه کشاله ران
✅درد در زیر بغل فرد
✅معمولا زمانی که بیمار در حال ادرار کردن است علائم شدیدتر نیز می شوند
همچنین اگر یک عفونت همزان برای مثانه نیز در فرد اتفاق بیوفتد، فرد مذکور ممکن است علائم خاصی را تجربه کند که در این جا به چند مورد آن اشاره می کنیم:
✅وجود خون در ادرار
✅مایع ادرار همچون ابر و تیره
✅درد یا سختی در حین ادرار کردن، که معمولا با حس سوزش و یا خارش همراه است
✅بوی خاص و عجیب ادرار
✅ادرار مکرر
✅ناتوانی در ادرار کامل و تخلیه مثانه
✅درد در ناحیه زیر شکم
💥علل بروز عفونت کلیه
یک عفونت کلیه به وسیله باکتری هایی به وجود می آید که وارد مجرای ادرار شده و در داخل مثانه فرد تکثیر می شوند در نتیجه یک عفونت در بدن فرد رقم می خورد. این عفونت سپس به داخل کلیه ها پخش می شود. تعدادی راه خاص وجود دارد که باکتری های مذکور می توانند دست به چنین کاری بزنند:
بهداشت در توالت
پس از رفتن به توالت و استفاده از دستمال مخصوص توالت برای تمیز کردن مقعد، ممکن است تماسی با بخش تناسلی به وجود آید و در نتیجه عفونت مذکر و باکتری ها وارد سیستم مجاری ادرار شده و خود را به کلیه های فرد برسانند. این عفونت ها همچنین می توانند از طریق خود مقعد وارد بدن فرد شوند. این باکتری ها روده بزرگ را مشغول خود کرده و در نهایت منجر به بروز عفونت کلیوی می شوند.
فیزیولوژی خانم ها
آسیب پذیری بانوان به عفونت های مثانه و همچنین عفونت های کلیوی بیشتر از آقایان است چرا که مجرای ادرار آن ها کوتاه تر است و کار برای باکتری ها جهت رسیدن به بخش های عمقی از مجاری ادرار راحت تر خواهد بود.
کاتتر های مجاری ادراری
کاتتر در واقع یک لوله بسیار باریک و بلند است که از طریق مجرای ادراری وارد مثانه شده و ادرار را از بدن بیرون می کشد. قرار گرفتن این کاتتر در حین هر گونه عمل جراحی یا پروسه درمانی می تواند احتمال بروز عفونت مثانه و کلیه را در فرد افزایش دهد.
سنگ های کلیه
ریسک شکل گیری عفونت های کلیوی و مثانه در افرادی که مشکل سنگ کلیه دارند بیشتر از حالت عادی است. سنگ های کلیه نتیجه رسوب کردن و انباشته شدن مواد معدنی در داخل کلیه ها هستند.
پروستات بزرگ در آقایان
ریسک بروز عفونت های کلیه در آقایانی با پروستات بزرگ بیشتر از افراد عادی است.
بانوانی که فعالیت جنسی زیادی دارند
اگر نزدیکی جنسی فرد بر روی مجرای ادرار اثر بدی بگذارد، احتمال و ریسک رسیدن باکتری ها به داخل مجاری ادرار و در نتیجه بروز عفونت های کلیوی بیشتر خواهد بود.
سیستم ایمنی ضعیف بدن
برخی افراد که دارای سیستم ایمنی ضعیفی هستند ممکن است با مشکل شکل گیری باکتری و یا عفونت فونگال بر روی پوست خود مواجه شوند که در نهایت وارد جریان خون آن ها شده و به کلیه ها حمله می کند.
💥درمان عفونت های کلیوی
عفونت های کلیه را می توان در خانه و یا بیمارستان درمان کرد. این موضوع به فاکتور های مختلفی بستگی دارد که از جمله آن ها می توان به میزان شدت علائم بیمار در حالت عمومی وی اشاره کرد.
درمان عفونت کلیه با آنتی بیوتیک
درمان عفونت کلیه در خانه به معنای استفاده از آنتی بیوتیک های تجویزی پزشک معالج است. بیمار پس از چند روز مصرف آنتی بیوتیک ها حال بهتری خواهد داشت.این خیلی ضروری است که فرد دوره درمانی خود را کامل کند و حتما دستورالعمل پزشک را با دقت دنبال نماید.
درمان عفونت کلیه با مایعات
مصرف به اندازه و مناسب مایعات می تواند از به وجود آمدن تب و یا کم آب شدن بدن جلوگیری کند. بر طبق نوع عفونت کلیوی که فرد به آن دچار است، پیشنهادات پزشکان در زمینه مصرف مایعات می تواند متغیر باشد.
اگر فرد در حال گذراندن دوره درمانی در بیمارستان است و مشکل کم آبی داشته باشد، ممکن است مایعات به کمک سرم و سرنگ وارد بدن وی شوند. بیشتر مواردی که در آن ها بستری شدن در بیمارستان اتفاق می افتد معمولا بیشتر از 3 الی 7 روز طول نمی کشند.
آزمایش های بعدی ادرار و خون پزشک شما را از میزان موفق بودن پروسه درمانی مطلع می کنند.
درمان عفونت کلیه در بیمارستان
برخی از فاکتور های خاص وجود دارند که هر کدام از آن ها می توانند نیاز به بستری شدن و درمان عفونت کلیه در بیمارستان را به وجود آورند. از جمله این فاکتور ها می توان به موارد زیر اشاره داشت:
✅بیماری دیابت
✅مشکلات جدی در ادرار کردن
✅سرطان، شیمی درمانی و یا پرتو درمانی فرد
✅کم خونی سلول های داسی شکل بدن
✅وجود تاریخچه عفونت های کلیوی در فرد
✅بیماری ایدز (اچ آی وی)
✅بروز انسداد در کلیه ها
✅بارداری
✅درد شدید
✅استفراغ شدید
✅داشتن بیش از 60 سال سن
💥عفونت کلیه در خانم ها و آقایان
معمولا خانم ها بیشتر از آقایان با مشکل عفونت کلیه مواجه می شوند؛ در بانوان باردار و همچنین کودکان زیر 2 سال و افراد بالای 60 سال نیز احتمال بروز عفونت های کلیوی بالا است.
عفونت های کلیوی به صورت تخمینی بین 3 الی 4 مرد را در بین هر 10 هزار نفر و 15 الی 17 نفر را در هر 10 هزار خانم تحت تاثیر قرار می دهند.در این مقاله علاوه بر توضیح پیرامون علائم و نشانه های عفونت کلیه، به نحوه تشخیص آن، پیشگیری و درمانش نیز خواهیم پرداخت.
حقایقی کلی و مقدماتی پیرامون عفونت های کلیوی
در این جا چند نکته کلیدی و مهم را پیرامون عفونت های کلیوی به صورت خلاصه وار آورده ایم. جزئیات بیشتر و اطلاعات پشتیبان آن در داخل بدنه مقاله آورده شده اند.
• یکی از ویژگی های اصلی کلیه ها در بدن حذف سموم از کل بدن است.
• از جمله علائم عفونت های کلیوی می توان به اسهال، حالت تهوع و درد در پشت اشاره کرد.
• گاهی اوقات یک عفونت مثانه ممکن است همزمان با عفونت کلیه شکل گیرد.
• در بیشتر موارد، آنتی بیوتیک هایی که به صورت خوراکی مصرف می شوند در درمان عفونت کلیه ها موفق هستند.
💥روش های تشخیص عفونت های کلیوی
پزشک ها معمولا ضربان قلب، فشار خون، دمای بدن و همچنین ریتم تنفسی فرد را بررسی می کنند تا در زمینه حالت عمومی و سلامت وی مطمئن شوند. همچنین ممکن است پزشک معالج بخواهد به دنبال نشانه های کم آبی در بدن بگردد.
آزمایش بدنی توسط پزشک
یک آزمایش بدنی انجام خواهد شد که تمرکز اصلی آن اعضا و بخش های میانه و پایینی بدن هستند تا هرگونه حساسیت، درد و مشکل شناسایی شود.
آزمایش ناحیه لگن بانوان
اگر بیمار یک خانم جوان باشد، پزشک معالج ممکن است یک آزمایش ناحیه لگن را انجام دهد تا وجود بیماری التهاب لگنی (PID) در وی را تایید را رد کند. اگر بیمار زن در سنی مناسب برای بارداری باشد ممکن است یک آزمایش بارداری نیز به وی پیشنهاد شود.
آزمایش ادرار
یک آزمایش ادرار می تواند وجود بیماری التهاب لگنی در فرد را تایید کند اما موقعیت مکانی آن در بدن مشخص نمی شود. با این حال یک آزمایش ادراری که بتواند عفونتی را شناسایی کند در نهایت کمک شایانی به پزشک معالج در داشتن تشخیص نهایی خواهد کرد.
💥عوارض جانبی عفونت های کلیوی
در مجموع دو نوع از عفونت های کلیوی وجود دارند:
• عفونت های جزئی کلیه: حال کلی بیمار خوب بوده و سلامتی دارد و خبری از بروز مشکلات خطرناک و جدی در وی نیست.
• عفونت های شدید کلیه: احتمال بروز مشکلات جدی در بیمار بالا است احتمالا به خاطر این که بیماری یا مشکل دیگری نیز در کنار عفونت وجود دارد.اگر یک عفونت کلیوی به خوبی و سریع درمان نشود، ریسک بروز عوارض و مشکلات جدی وجود دارد که از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره داشت:
پیلونفریت مبهم EPN
این یک مشکل بسیار نادر اما به شدت مرگبار است. EPN یک عفونت شدید است که در آن بافت های کلیه به شکل بسیار سریعی نابود می شوند. باکتری خاصی که این عفونت را به وجود می آورد یک گاز سمی خاص را تولید می کند که در داخل کلیه ها جمع شده و منجر به بروز تب، حالت تهوع، درد در شکم، استفراغ و گیجی می شود.
آبسه کلیه ها
چرک در داخل آبسه هایی درون بافت های کلیه انباشته می شود. از جمله علائم این مشکل می توان به وجود خون در ادرار، از دست دادن وزن و درد در ناحیه شکم اشاره کرد. گاهی اوقات برای خالی کردن چرک از کلیه به عمل جراحی نیاز است.
این مورد نیز بسیار نادر است اما خطر مرگ را به همراه دارد. سپسیس منجر به پخش شدن باکتری از داخل کلیه ها به جریان خون فرد می شود و در نتیجه عفونت مذکور ممکن است در هر نقطه ای از بدن نمود پیدا کند که از جمله آن ها می توان به ارگان های حساس اشاره کرد. این یک مشکل اورژانسی در افراد است که باید حتما در صورت بروز آن در آی سی یو بستری شوند.
💥چه زمانی به پزشک متخصص کلیه و مجاری ادرار مراجعه کنیم؟
یک عفونت کلیوی می تواند خیلی سریع ایجاد شده و منجر به بروز مشکلات و عوارض جدی شود.
در صورت داشتن برخی مشکلات باید هر چه سریع تر به پزشک یا بیمارستان مراجعه کرد:
✅درد پایدار
✅دمای بالای بدن
✅تغییر الگوی ادرار کردن فرد
✅وجود خون در داخل ادرار
💥پیشگیری از عفونت های کلیوی
معمولا یک عفونت کلیوی نتیجه یک عفونت از قبل موجود در داخل مجاری ادرار فرد است. بهترین راه برای جلوگیری از بروز عفونت در کلیه این است که امکان دسترسی باکتری به ماجری ادرار خود را کم کنید.
✅مصرف مایعات
مایعات زیادی در طی روز مصرف کنید.
✅ادرار کردن
هر گاه که نیاز به ادرار پیدا کردید بدون درنگی این کار را انجام دهید.
✅فعالیت جنسی
پس از داشتن رابطه جنسی حتما ادرار کنید. قبل و بعد از انجام نزدیکی جنسی حتما ناحیه تناسلی بدن خود را شست و شو دهید.
✅بهداشت توالت
پس از خروج مدفوع، مقعد خود را به خوبی تمیز کنید. این کار احتمال رسیدن باکتری ها به ناحیه تناسلی را کاهش می دهد.
✅فیبر
فیبر فراوانی مصرف کنید تا مدفوع شما به راحتی از بدن خارج شود و منجر به ایجاد ضایعات پوستی نشود. یبوست می تواند ریسک شکل گیری عفونت های کلیوی در افراد را بالا ببرد.
