فهرست موضوعات
جراحی سنگ کلیه به روش درون اندامی
در طی روش TUL، از یک دوربین بسیار باریک به نام یورتروسکوپ و یک لوله بسیار باریک و ابزار سنگ شکن استفاده می شود.
سنگ شکنی درون اندامی یک روش معمول برای شکستن سنگ کلیه از راه مجاری ادراری است که به وسیله آن می توان یک سنگ را از طریق یک تلسکوپ ویژه برداشت و یا در موارد خاص ، می توان از لیزر برای شکستن سنگ به قسمت های بسیار کوچک قابل عبور ، استفاده کرد.
شکستن سنگ حالب به روش درون اندامی
این روش (TUL) اغلب برای سنگ های مجاری ادراری انجام می شود حتی اگر بسیاری از سنگ های مجاری ادراری برای سنگ شكنی برون اندامی با موج شوک (ESWL) قابل دسترس باشند.
به طور کلی ، ESWL برای سنگهای حالب فوقانی یا کلیوی مناسب است ، اما گاهی اوقات در برخورد با سنگ های حالب میانی یا حالب تحتانی مناسب نمی باشد.
در این شرایط، TUL معمولاً برای سنگ های حالب میانی و تحتانی انتخاب می شود که با سنگ شکنی برون اندامی به راحتی قابل درمان نیستند.
در روش TUL یک دوربین بسیار باریک به نام یورتروسکوپ وارد مجرای ادرار و مثانه و لوله حالب می شود سنگ حالب می تواند کلیه را از کار بیندازد و از این رو باید سریعاً به صورت اورژانسی درمان شود.
برای وارد کردن یورتروسکوپ به حالب لوله ای باریکی به نام گاید بایر وارد دستگاه می شود. سپس با استفاده از دستگاه سنگ شکن، سنگ های درون حالب به قطعات ریزتر خرد می شود.
گیر کردن سنگ در حالب یکی از شدید ترین دردها را در فرد ایجاد می کند و باعث خفه شدن کلیه می شود. در روش سنگ شکنی درون اندامی با دستگاه tul، سنگ های درون حالب و کلیه خرد می شود. پس از خرد کردن سنگ ها، لوله ای به نام دابل جی به مدت 4 هفته گذاشته می شود که باعث می شود سنگ ریزه ها از داخل حالب و کلیه به بیرون دفع شود. در صورتی که سنگی در کلیه باقی بماند میتواند باعث آسیب جدی به کلیه شود.
بعد از عمل مریض حتماً باید آب زیادی مصرف کند تا سنگ ریزه ها بدون درد دفع شود.
از مزایای این روش می توان به سرپایی بودن عمل اشاره کرد. همچنین در این روش نیاز به بیهوشی کامل نیست.
در صورتی که سنگ بسیار بزرگ باشد باید از روش جراحی یا روش سنگ شکنی با لیزر استفاده کرد.
در گذشته برای خارج کردن سنگ ها از عمل جراحی باز استفاده می شود و برای این منظور شکافی در پهلوی بیمار ایجاد می شد. اما در این روش نیازی به جراحی نیست.
عوارض سنگ شکن درون اندامی
هنگامی که سنگ از طریق یورتروسكوپ دیده شود ، می توان از وسیله کوچک مانند سبد برای گرفتن سنگ های کوچکتر و برداشتن آنها استفاده کرد. اگر یک سنگ برای برداشتن بسیار بزرگ باشد ، می توان فیبر لیزری را از طریق مجرای ادرار عبور داده و سنگ را تکه تکه کرد.
اگر پزشک برای خرد کردن سنگ مانور زیادی انجام دهد ، ممکن است تورم ایجاد شود. گاهی اوقات ، خود استنت می تواند علائمی ایجاد کند.
از عوارض قرار گرفتن لوله دابل جی می توان به تکرر ادرار، سوزش ادرار، خون در ادرار اشاره کرد که البته جای نگرانی ندارد.
مراحل سنگ شکنی درون اندامی با یورتروسکوپ
روش TUL تحت بیهوشی در اتاق عمل انجام می شود. بسته به سنگ و آناتومی شما بین 30 دقیقه تا 2 ساعت طول می کشد و می تواند بسیار ساده یا کاملاً پیچیده باشد.
در این روش ابتدا پزشک باید داخل مثانه را نگاه کرده و یک سیم مخصوص راهنما را از طریق حالب ها وارد آن كند. بهتر است قبل از پروسه با اشعه ایکس از آن عكس گرفته شود (فلوروسکوپی). بسته به محل قرارگیری سنگ یک یورتروسکوپ انعطاف پذیر در مجرای ادرار قرار می گیرد.
گاهی اوقات باید مجرای ادراری را با یک بالون مخصوص متسع كرد تا یورتروسكوپ وارد آن شود.
یورتروسكوپ یک ابزار خاص و بسیار نازک است که برای دیدن مستقیم و تجسم داخل مجرای ادراری استفاده می شود. برخی یورتروسكوپ ها مانند یک نی کوچک بسیار طولانی انعطاف پذیر و برخی سفت تر و محکم تر هستند.
در هنگام انجام یورتروسكوپی درمانی ، یک سیم راهنمای ضروری است. این کار امکان عبور چندین دستگاه را در حالی که دسترسی به دستگاه ادراری فوقانی را حفظ كرده فراهم می کند.
به عنوان مثال ، در روش سنگ شکن از طریق مجرای ادرار انتهایی، از طریق سیم راهنما هم یورتروسكوپ و هم لیزر و هم دستگاه جمع كننده تكه های سنگ به محل سنگ فرستاده می شود.
استفاده از سیم راهنما مجرای در چنین مواقعی باعث کاهش آسیب در مجاری ادراری می شود
گاهی ممکن است از سیم واهنما برای جلوگیری از حركت سنگ های مجرای ادراری انتهایی مفید باشد.
فیلم سنگ شکن درون اندامی
کاربرد سنگ شکن درون اندامی
سنگ شکنی درون اندامی یک روش معمول است که توسط متخصصین اورولوژی انجام می شود. معمول ترین كارایی آن، درمان سنگ های دستگاه ادراری فوقانی است ، خصوصاً مواردی که برای سنگ شكنی با شوک خارج از بدن مناسب نیستند .
سایر كارایی های رایج شامل ارزیابی ضایعه غیر طبیعی است که با ابزارهای تصویربرداری کمتر تهاجمی (به عنوان مثال IVP ،MRI یا سی تی اسکن) یا كشت مثبت ادرار یا نتایج سیتولوژی مشاهده نمی شود.
بنابراین TUL اغلب یک بخش اساسی از الگوریتم تشخیصی است و می تواند برای درمان اختلال زمینه ای نیز استفاده شود.
کاربردهای تشخیصی روش tul
- یافته های تصویربرداری غیر طبیعی - پر کردن نقص
- انسداد - تعیین علت
- هماچوری اساسی یک طرفه
- یافتن منبع نتایج مثبت سیتولوژی ادرار ، کشت یا سایر آزمایشات
کاربردهای درمانی روش tul
- سنگ شكنی آندوسکوپی
- آندوپلیوتومی رتروگراد
- برش در مجاری ادراری
- بهبود زهکشی کالیس های كلیه
- درمان ضایعات دیورتیکولیس خلفی
- درمان تومورهای بدخیم ادراری
- درمان تومورهای خوش خیم و ضایعات خونریزی دهنده
تصویربرداری های لازم
- سونوگرافی کلیه
- IVP
- سی تی اسکن
- MRI
دکتر کلیه، مرجع تخصصی بیماری های کلیه و مجاری ادراری
زیر نظر: دکتر حسین کرمی، متخصص جراحی کلیه
