خمیدگی شبیه به حرف J انگلیسی در دو طرف استنت وجود دارند تا لوله را در جای خود ثابت نگه دارند و از جابجایی آن به بخش های دیگر جلوگیری گردد. به این نوع از لوله های جراحی، دبل جی (Double J Stent) می گویند.
قرار دادن سوند در حالب و لوله نفروستومی به بازگردانی جریان روان ادرار در داخل لوله های حالب مسدود شده کمک می کند و در نتیجه ادرار به خوبی از سمت کلیه ها به حالب و سپس مثانه انتقال پیدا می کند.
در صورتی که شرایط قرار دادن استنت دبل جی کلیه در داخل حالب فراهم نباشد، پزشک معالج از نفروستومی استفاده می کند؛ در این روش درمانی یک لوله از داخل پوست به کلیه ارسال می شود و سر دیگر آن یا به یک کیسه تخلیه متصل می شود و یا به مثانه وصل خواهد شد تا تخلیه ادرار در درون بدن اتفاق بیوفتد.
فهرست موضوعات
مراحل گذاشتن لوله در حالب
روش های درمانی تصویری که کمترین میزان تهاجم بدنی را دارند ( نظیر قرار دادن دابل جی و نفروستومی ) معمولا توسط یک رادیولوژیست آموزش دیده و حرفه ای در اتاق عمل اختصاصی انجام می شوند.
این پروسه درمانی معمولا به صورت سر پایی انجام می شوند. با این حال، برخی از بیماران ممکن است قبل از عمل جراحی خود به بستری شدن در بیمارستان نیاز داشته باشند. در این زمینه باید با پزشک معالج خود مشورت کنید. قبل از انجام این روش های درمانی معمولا آزمایش هایی همچون سونوگرافی، سی تی اسکن و یا ام آر آی مورد استفاده قرار می گیرند.
برای جلوگیری از به وجود آمدن حالت تهوع و درد معمولا داروهای خاصی برای بیماران تجویز می شوند و همچنین از آنتی بیوتیک ها جهت جلوگیری از بروز عفونت استفاده می شود. همچنین به جهت نظارت و ارزیابی ضربان قلب، فشار خون، سطح اکسیژن بدن و نبض در این بازه زمانی به دستگاه های خاصی متصل خواهید بود.
بیهوشی عمل
پرستار در ابتدا سوزن درون وریدی را وارد یکی از رگ های دست یا بازو شما می کند تا از طریق آن آرام بخش را وارد بدن کند. در این پروسه درمانی معمولا از دارو های آرام بخش متوسط استفاده می شود و نیازی به لوله تنفسی در حین جراحی نخواهد بود. با این حال برخی از بیماران به بیهوشی عمومی در این روش درمانی نیاز خواهند داشت.
در صورت استفاده از داروهای آرام بخش معمولی، در حین جراحی خواب خواهید بود اما امکان بیدار شدنتان وجود دارد. پروسه بی حسی و استفاده از داروهای آرام بخش توسط پزشکان و پرستاران پیگیری می شود.
در صورت استفاده از بیهوشی عمومی، در کل بازه زمانی بیهوش خواهید بود و توسط یک متخصص بیهوشی تحت نظر قرار خواهید گرفت. با این حال اگر مسکن های آرام بخش معمولی به شما تزریق گردد در حین پروسه درمانی ، یک پرستار بر شما نظارت خواهد کرد و داروهایی را به شما تزریق می کند که در حالت آرام و مناسبی قرار داشته باشید.
ناحیه ای از بدن شما که کاتتر وارد آن می شود استرلیزه شده و یک پرده جراحی روی آن را خواهد پوشاند.
پزشک شما سپس ناحیه مورد نظر را به کمک مواد بی حسی موضعی به حالت مناسب و آماده برای جراحی خواهد رساند. ممکن است قبل از بی حس شدن آن ناحیه، تا حدی سوزش و گزیدگی را احساس کنید.
مرحله تصویربرداری
پزشک متخصص رادیولوژی به کمک تصاویر ایکس ری و همچنین سونوگرافی محل دقیق کلیه در بدن شما را پیدا می کند و سپس یک سوزن مخصوص از طریق پوست به سمت کلیه ها هدایت می شود. مواد مخصوص کنتراست از طریق این سوزن به بدن شما تزریق می شوند.
در حین پروسه قرار دادن لوله دبل جی در داخل لوله حالب شما باید بر روی شکم خود بخوابید. پزشکان جراح ابتدا به کمک یک فلوروسکوپ لوله حالب را پیدا می کنند و سپس یک سیم وارد این لوله می شود.
در مرحله بعد، سوند حالب از طریق همین سیم به سمت حالب هدایت می شود تا در یک مکان خاص به صورت دائمی قرار گیرد. پس از قرار گرفتن استنت در محل مورد نظر پزشک جراح، سیم مذکور از بدن خارج می شود. ممکن است یک کاتتر نفرستومی در بدن به مدت یک تا دو روز باقی بماند و سپس خارج شود.
پس از اتمام پروسه درمانی، کاتتر مورد استفاده از بدن بیمار خارج می شود و سپس به کمک فشار از بروز خون ریزی در ناحیه جراحی جلوگیری به عمل می آید. گاهی اوقات ممکن است پزشک از یک دستگاه خاص جهت بستن سوراخ کوچکی که در شریان بدن ایجاد شده است استفاده کند. این کار به شما اجازه می دهد تا هرچه زودتر پس از عمل خود بتوانید حرکت کنید. در این شرایط هیچ بخیه ای بر روی پوست نمایان نخواهد بود. بخش باز شده بر روی پوست توسط یک پوشش خاص مخفی می شود.
در حین نفروستومی، کاتتر مخصوصی که مورد استفاده قرار می گیرد به یک کیسه در خارج از بدن متصل می شود تا ادرار را در خود جمع کند. قبل از ترک کردن بیمارستان، به شما در مورد نحوه تخلیه کردن و مراقبت از این کیسه دستورالعمل هایی داده می شود. برای مدت زمان های طولانی، کاتتر باید هر چند وقت یک بار بررسی و تعویض شود. این کار را معمولا باید هر دو یا سه ماه انجام داد.
سوزن مخصوص درون وریدی قبل از مرخص شدن و رفتن به خانه از بدن شما خارج می شود.
هر دو پروسه درمانی که در موردشان صحبت کردیم معمولا در عرض یک ساعت به اتمام می رسند.
پیشنهاد دکتر کلیه
آمادگی قبل از قرار دادن سوند حالب
دقیقا قبل از انجام این روش، از مواد روغنی مخصوص (لیدوکائین) استفاده می شود تا ناحیه مورد نظر به خوبی بی حس شود. پس از انجام این روش جهت خارج کردن استنت از شما خواسته می شود تا ادرار کنید.
از آن جایی که در سیستوسکوپی نیازی به سوزن درون وریدی نیست و بی حسی به شکل موضعی انجام می شود ( نه به شکل عمومی)، نیازی نیست حتما با یک همراه به کلینیک بروید و می توانید به شکل عادی قبل و بعد از پروسه درمانی غذا بخورید.
یک ساعت قبل از این که استنت شما در کلینیک و توسط پزشک خارج شود، اقدامات زیر را انجام دهید تا از عدم بروز هر گونه مشکل در حین پروسه اطمینان حاصل شود:
- سه الی چهار لیوان آب بنوشید
- دارو های بیشتری را مصرف کنید: نارکوتیک، ایبوپروفن و یک دز بیشتر از تامسولوسین (tamsulosin)
- در برخی از موارد، پزشک معالج یک نخ مخصوص را به انتهای استنت متصل می کند. به کمک این نخ مخصوص می توانید استنت را خودتان در خانه از بدن خارج کنید. پزشک اورولوژی به شما خواهد گفت که دقیقا در چه روزی استنت را به کمک نخ مورد نظر از بدن خارج نمایید.
وقتی که این نخ را می کشید، استنت به سادگی از داخل بدن خارج می شود. پیشنهاد می کنیم این کار را در صبح انجام دهید. می توانید در داخل وان حمام و یا زیر دوش به آرامی استنت را از داخل بدن در آورید. مطمئن شوید که استنت دست نخورده باقی بماند.
ممکن است قبل از انجام پروسه درمانی از شما خون گرفته شود.
قبل از انجام عمل جراحی لوله حالب، خون گرفته شده از بدنتان جهت بررسی نحوه کارکرد کلیه ها مورد ارزیابی قرار می گیرد. همچنین یک هدف دیگر از گرفتن خون، بررسی لختگی عادی و مناسب آن است.
در صورت مصرف هرگونه دارو و یا مکمل های گیاهی مختلف، حتما این موضوع را به اطلاع پزشک خود برساند. هر گونه آلرژی و مشکل نسبت به بی حسی های موضعی، بی هوشی عمومی و یا مواد رنگی کنتراست را لیست کرده و در اختیار پزشک معالج خود قرار دهید. پزشکان ممکن است از شما بخواهند مصرف آسپیرین، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی و یا رقیق کننده های خون را متوقف کنید.
به پزشک اورولوژی خود در زمینه بیماری های قبلی و یا مشکلات پزشکی که از قبل تجربه کرده اید اطلاعات کافی بدهید.
خانم ها باید همیشه در مورد کوچک ترین احتمال باردار بودن خود با پزشک یا رادیولوژیست اشعه ایکس صحبت کنند. بسیاری از آزمایش های تصویر برداری در دوره بارداری انجام نمی شوند تا جنین در معرض اشعه های مختلف قرار نگیرد. در صورتی که هرگونه تصویر ایکس ری مورد نیاز باشد، از روش های احتیاطی خاصی استفاده می شود تا میزان قرار گرفتن جنین در معرض اشعه های مختلف به حداقل برسد.
در حالت عمومی، شما نباید بعد از نیمه شب روزی که قرار است پروسه درمانی انجام شود چیزی بخورید یا بنوشید. با این حال اجازه دارید داروهای معمولی و روتین خود را با حجم کمی از آب مصرف کنید. اگر مشکل دیابت داشته و از انسولین استفاده می کنید حتما باید در مورد میزان دز انسولین با پزشک معالج خود مشورت کنید.
در حین پروسه درمانی به شما یک لباس مخصوص داده می شود تا آن را بپوشید.
طوری برنامه ریزی کنید که یک نفر پس از انجام عمل جراحی شما را به خانه ببرد. چرا که نمی توانید رانندگی کنید.
بهبودی بعد از برداشتن فنر کلیه
بعد از برداشتن فنر کلیه، احساس نیاز به ادرار کردن در شما بیشتر می شود. همچنین شما ممکن است در یکی دو روز اول در حین یا پس از ادرار احساس سوزش داشته باشید. برای بهبود این وضعیت باید مایعات زیادی بنوشید تا از عفونت دستگاه ادراری جلوگیری کند.
رنگ ادرار در روزهای اول صورتی است که طبیعی می باشد.
مراقبت بعد از خروج دبل جی
این توصیه ها، به شما ایده ای کلی درباره اینکه چه زمان طول میکشد تا به صورت کامل بهبود یابید خواهد داد. اما دوران نقاهت هر فرد با فرد دیگر متفاوت است.
فعالیت های بعد از خارج کردن سوند دبل جی
- در صورت احساس خستگی استراحت کنید.
- به بدن خود اجازه بازتوانی دهید. از حرکت های سریع یا بلند کردن هر شی سنگینی تا زمان بهبودی کامل بپرهیزید.
- برخی افراد می توانند در روز بعد از عمل به کار برگردند. اگر کار شما به فعالیت های شدید نیاز دارد، ممکن است در ناحیه کلیه احساس درد کرده یا به سرعت خسته شوید. در صورت بروز این موارد، شما باید تا زمان بهبهودی کامل فشار کاری خود را کمتر کنید.
رژیم غذایی بعد از خروج لوله دبل جی
- شما می توانید به رژیم غذایی عادی خود ادامه دهید. در صورتی که احساس ناراحتی در معده دارید، از غذاهای سبک و کم چرب مانند برنج دم کشیده، مرغ آب پز، نان تست و ماست استفاده کنید.
- مقدار زیادی آب بنوشید.
داروهای بعد از خروج سوند دبل جی
- دستورالعمل اصلی داروهای مصرفی توسط پزشک به شما داده خواهد شد.
- در صورتی که از آسپرین و سایر داروهای رقیق کننده خون استفاده می کنید حتما به پزشک خود اطلاع دهید. وی به شما درباره زمان قطع و شروع مجدد این داروها هشدار خواهد داد.
- در صورت تجویز آنتی بیوتیک حتما آن ها را به موقع مصرف کنید و از قطع خودسرانه آنها بپرهیزید.
چه زمانی از لوله دبل جی استفاده می شود؟
زمانی که رادیولوژیست شما متوجه شود که جریان ادرار نمی تواند از طریق لوله حالب به خوبی تخلیه شود، از سوند حالب استفاده می کند. این موضوع می تواند در اثر انسداد و یا واکنش بدن به جراحی رخ بدهد.
نحوه خروج لوله دبل جی چگونه است؟
بله اما این اتفاق رایج نیست. در صورتی که حدس می زنید استنت از جای خود خارج شده است باید حتما به کلینیک مراجعه نمایید تا متخصصان اقدامات لازم را جهت بازگردانی آن انجام دهند.
چه زمانی باید استنت از لوله حالب جدا شود؟
در برخی از شرایط ممکن است تنها چند روز پس از انجام عمل جراحی، استنت از بدن بیمار خارج شود. اما در برخی شرایط دیگر ممکن است پزشک اورولوژ بخواهد که استنت تا مدت زمان طولانی تری در لوله حالب باقی بماند. در حالت عمومی یک استنت باید در عرض سه ماه خارج شده و یا تعویض گردد.
درآوردن لوله دبل جی یا عمل خروج سوند دبل جی چگونه است؟
برای خارج کردن استنت های لوله حالب دو راه اصلی وجود دارد. استنت به صورت رایج به وسیله سیستوسکوپی که یک پروسه سرپایی است در عرض چند دقیقه خارج می شود. در حین سیستوسکوپی، پزشک اورولوژ یک لوله کوچک و انعطاف پذیر را وارد مجرای ادراری فرد خواهد کرد.
عوارض دبل جی چیست؟
تکرر در ادرار، مشاهده ترشح و خون در ادرار، درد در حین تخلیه ادرار و اختلال در تخلیه ادرار از جمله عوارض موقت لوله دبل جی می باشد که پس از خروج لوله دبل جی، این عوارض نیز بر طرف می شود.
دکتر کلیه، مرجع تخصصی بیماری های کلیه و مجاری ادراری
زیر نظر: دکتر حسین کرمی، متخصص جراحی کلیه
