روزه داری در بیماران کلیوی باید تحت نظر پزشک انجام شود. به بیماران کلیوی توصیه شده است که اگر میخواهند در طول ماه مبارک رمضان روزه بگیرند، اقدامات احتیاطی را انجام دهند.
بیماری مزمن کلیوی (CKD)، یک مشکل طولانی مدت است که به طور تدریجی باعث از دست رفتن عملکرد کلیه میشود، میتواند براساس شدتی که دارد به پنج دسته تقسیم شود. مطالعات در کشور قطر نشان داده است که این بیماری 13 درصد از افراد را درگیر کرده است.
شدت بیماری شخص میتواند مشخص کند که او بدون خطر قادر به روزه گرفتن هست یا خیر. برای نمونه، بیماری که نارسایی حاد کلیه دارد تا زمانی که به طور کامل بهبود یابد نباید روزه بگیرد. با این حال، بیماران CKD درجات مختلفی از نفروپاتی (بیماری کلیه) دارند، و به بیمارانی که شدت بیماری آن ها در مرحله سه یا بالاتر تشخیص داده شده است توصیه میشود به دلیل این که کلیه ها قادر به حفظ مقدار طبیعی مایعات بدن نیستند، روزه نگیرند، زیرا این موضوع باعث میشود که آن ها نقص عملکرد بیشتر کلیه ها و آسیب کلیه حساس تر باشند.
فهرست موضوعات
عوارض روزه داری در بیماران کلیوی و دیالیزی
عدم مصرف طولانی مدت مواد غذایی و آب میتواند منجربه از دست رفتن آب بدن (دهیدراتاسیون) شود. بیماران CKD باید برای مشخص کردن شدت بیماری و خطرات احتمالی مرتبط با روزه گرفتن با پزشک خود مشورت کنند.
بیماران همودیالیزی (درمان جبران عملکرد کلیه) معمولا سه بار در هفته تحت دیالیز قرار می گیرند و به دلیل موادی که از طریق رگ ها (IV) به آن ها داده میشود نمی توانند روزه بگیرند، با این حال این افراد میتوانند در روزهایی که دیالیز ندارند روزه بگیرند.
به بیماران پیوند کلیه نیز به دلیل مصرف دقیق دارو ها و مقدار آن ها نیز توصیه شده است که از روزه گرفتن خودداری کنند. از آن جایی که بسیاری از بیماران پیوند کلیه دیابت نیز دارند، ممکن است روزه گرفتن اثرات منفی روی سلامت آن ها بگذارد. از این رو، ضروری است این افراد قبل از تصمیم به روزه گیری با پزشکشان مشورت کنند.
بیماران کلیوی برای محافظت خود در برابر عوارض احتمالی روزه گرفتن باید با متخصص تغذیه خود مشورت کنند. روزه داری در بیماران کلیه نباید به صورتی باشد که از حفظ سلامتی و تعادل رژیم غذایی چشم پوشی شود.
چه بیمارانی نباید روزه بگیرند؟
بیماران کلیوی برای روزه گرفتن باید جهت پیشگیری از ضعف بدنی حتما وعده سحر خوبی بخورند، و به یاد داشته باشند که آن ها کالری بیشتری درمقایسه با افراد سالم نیاز دارند.
بیماران کلیوی باید مراقب باشند که مقدار زیادی سدیم، پتاسیم و فسفر مصرف نکنند، به خصوص در ماه رمضان. سدیم در نمک خوراکی و پتاسیم در گیاهانی مانند گوجه فرنگی، سیب زمینی، بامیه و سبزیجات و همچنین میوه هایی مانند موز، پرتقال، مانگو، خرما، زردآلو، هلو و هویج به فراوانی یافت میشوند.
فسفر در مغزها، نوشیدنی های گازدار، غلات و غذاهای فرآوری شده (سوسیس و کالباس) به مقدار زیاد وجود دارد. بیمارانی که از داروهای پایین آورنده فسفر استفاده میکنند، باید داروهایشان را هنگام صرف غذا مصرف کنند، نه قبل و نه بعد از آن.
بیماران کلیوی باید هنگامی که روزه هستند از قرارگیری در محیط با دمای بالا خودداری کنند، همچنین باید از مصرف غذاهای نمک دار نیز خودداری کنند.
رژیم غذایی بیماران دیالیزی در ماه رمضان
هر بیماری کلیوی رژیم غذایی مورد نیاز خودش را در ماه رمضان دارد. اگر پزشک روزه گرفتن را برای بیماران پیش دیالیزی تایید کرد، آن ها باید رژیم غذایی کم پروتئین داشته باشند تا از تحمیل بار اضافه به کلیه شان پیشگیری کنند تا کلیه آن ها به نارسایی کامل تبدیل نگردد و اوره آن ها افزایش نیابد. برخلاف باور عموم، نیاز است افراد دیالیزی مقدار مصرف پروتئینشان را افزایش دهند، به خصوص پروتئین حیوانی، تا مقدار پروتئینی که هنگام فرآیند دیالیز از دست می دهد را جایگزین کنند.
بیماران کلیوی پیش دیالیزی باید مقدار دفع ادرار طبیعی دارند باید روزانه دو تا سه لیتر مایعات بنوشند، در غیر این صورت، آن ها باید برای پیشگیری از احتباس مایع در بدنشان که میتواند روی قلب و ریه آن ها تاثیر بگذارد مایعات کمتری بنوشند.
بیماران همودیالیزی، باید مراقب باشند که بعد از افطار بیش از یک لیتر مایعات ننوشند تا دچار احتباس مایع و تاثیرات منفی آن روی قلب و ریه نشوند. بیماران دیالیزی پریتوئنی میتوانند تا دو لیتر مایعات در روز بنشوند، این مقدار بستگی به مقدار دفع هنگام فرآیند دیالیز دارد.
این افراد باید از مقدار مایعاتی که مصرف میکنند به صورت دقیق آگاهی داشته باشند و مصرف غذاهای شیرین و چرب را کاهش دهند، زیرا آن ها بیشتر مستعد ابتلا به بیماری های قلبی عروقی هستند.
