شیر و محصولات تولیدی آن به شکل گیری سنگ ها در کلیه ارتباطی ندارند و حتی ممکن است در کاهش ریسک آن تاثیرگذار باشند.
آیا داشتن رژیم غذایی با کلسیم بالا به شکل گیری سنگ کلیه مرتبط است؟ خیر. افرادی که از سنگ های کلیه رنج می برند نیازی به حذف شیر و لبینات از رژیم غذایی خود ندارند. در حقیقت پژوهش های اخیر نشان داده اند که مصرف شیر می تواند تاثیر مثبتی در پیشگیری از ایجاد سنگ های کلیه در بدن داشته باشد.
مصرف شیر در بیماران سنگ کلیه
در گذشته به افرادی که سابقه سنگ سازی در کلیه داشتند پیشنهاد میشد که مصرف غذاهای حاوی کلسیم نظیر شیر و پنیر را متوقف کنند. برخی از سنگ های کلیه حاوی کلسیم هستند و در ادرار بیمارانی که مشکل سنگ کلیه دارند مقادیر بالایی از کلسیم مشاهده شده است.
با این حال داشتن رژیم غذایی با کلسیم کم نمی تواند میزان آن را در ادرار کاهش دهد. از طرفی مکمل های کلسیمی دارای چنین تاثیری نیستند و حتی ممکن است ریسک شکل گیری سنگ در بدن را بالا ببرند؛ در نتیجه پیشنهاد می شود کلسیم را از منابع غذایی دریافت کنید.
سنگ های کلیه در بسیاری از افراد توسط ماده ای به نام اگزالات تشکیل می شوند. اگزالات در برخی از میوه ها، سبزیجات و حبوبات وجود دارد. با این حال در بیشتر اوقات سنگ های کلیه اگزالات به دلیل مصرف دز بالا از مکمل های ویتامین سی ایجاد می شوند. کلسیمی که از مواد خوراکی جذب بدن می شود با چسبیدن به اگزالات از شکل گیری سنگ های کلیه جلوگیری به عمل می آورد و به همین دلیل حتی به بیمارانی که سابقه سنگ کلیه را داشته اند پیشنهاد می شود.
مصرف شیر در بین وعده های غذایی نیز راهکار مناسبی است، چرا که کلسیم بدن به همراه اگزالات دفع می شود و جبران این کلسیم از دست رفته توسط شیر امکان پذیر خواهد بود.
در نهایت باید بگوییم که محدود کردن مصرف کلسیم به هیچ وجه پیشنهاد نمی شود چرا که این کار می تواند تاثیر بسیار بدی بر روی استخوان ها داشته باشد و حتی ریسک ایجاد سنگ در کلیه ها را بالا ببرد.
آیا نوشیدن شیر می تواند ریسک ایجاد سنگ کلیه را بالا ببرد؟
خیر. این یک باور غلط در بین افراد است که ورودی بالای کلسیم می تواند ریسک شکل گیری سنگ ها در کلیه را بالا ببرد. سنگ های کلیه کلسیم اگزالات از جمله شایع ترین موارد در بیماران هستند. البته هنوز مشخص نیست که آیا مصرف کلسیم خوراکی یا به شکل مکمل تفاوتی برای افراد ایجاد می کند یا خیر. در این زمینه باید منتظر نتایج تحقیقات جدید باشیم.
1- اهمیت عرق کردن را دست کم نگیرید
سونا، یوگا و تمرینات سنگین می توانند برای سلامت شما خوب باشند اما امکان ایجاد سنگ کلیه توسط آنها وجود دارد. چرا؟ از دست دادن آب به دلیل عرق کردن – چه به دلیل تمرین و ورزش و چه گرمای تابستان – می تواند میزان تولید ادرار را کم کند. هرچه بیشتر تعریق داشته باشید، ادرار کمتری توسط بدن تولید می شود و همین موضوع زمینه را برای ایجاد سنگ توسط مواد معدنی در کلیه و مجاری ادرار فراهم خواهد کرد.
به جای آن: سطح آب را در بدن خود بالا نگه دارید. یکی از بهترین راهکارها جهت جلوگیری از ایجاد سنگ کلیه، نوشیدن مقادیر زیاد آب است. بنابراین از بالا بودن سطح آب بدن خود مطمئن شوید، به خصوص زمانی که در حال انجام تمرین و فعالیت های سنگینی هستید که منجر به تعریق بدن می شوند.
2- اگزالات برای کلیه به تنهایی اهمیت ندارد
اگزالات به صورت طبیعی در غذاهای مختلفی پیدا می شود که از جمله آن ها می توان به میوه ها و سبزیجات، آجیل، دانه ها، حبوبات و حتی شکلات و چای اشاره کرد.
از جمله مواد غذایی حاوی مقادیر بالای اگزالات: بادام زمینی، اسفناج، شکلات، سیب زمینی شیرین، ریواس و چغندر. مصرف متعادل این مواد غذایی می تواند برای افرادی که کلیه سنگ سازی دارند راهکار خوبی باشد. یک باور غلط در اینجا وجود دارد و مردم فکر می کنند با حذف تمامی غذاهای حاوی اگزالات از رژیم غذایی خود می تواند احتمال شکل گیری سنگ کلیه اگزالاتی را از بین ببرند.
با این که این کار در نگاه اول صحیح و عاقلانه است اما فراموش نکنید که برای سلامت کلی بدن شما راهکار مناسبی نیست. بیشتر سنگ های کلیه زمانی شکل می گیرند که اگزالات به کلسیم متصل شده و ادرار توسط کلیه ها تولید شود.
به جای آن: غذاهای حاوی کلسیم و اگزالات را در کنار هم مصرف کنید. با این کار، دو ماده مذکور در معده و روده ها به هم متصل شده و قبل از رسیدن به کلیه ها، خطر ایجاد سنگ رفع می گردد.
3- کلسیم دشمن کلیه شما نیست
اما به خاطر نامش شهرت بدی پیدا کرده است. بسیاری از افراد این ایده را دارند که کلسیم یکی از مهمترین عوامل شکل گیری سنگ های کلسیمی-اگزالاتی است. متخصصین در همین زمینه می گوید: من هنوز هم بیمارانی را می بینم که پس از قطع مصرف کلسیم هنوز هم مشکل ایجاد سنگ در کلیه های خود را دارند. حتی برخی از بیمارانم گفته اند که پزشک معالج آن ها دستور قطع مصرف کلسیم را تجویز کرده است. اما باید بدانید که داشتن رژیم غذایی با کلسیم کم می تواند ریسک ایجاد سنگ های کلیوی را افزایش دهد.
به جای آن: مصرف کلسیم را کاهش ندهید. سعی کنید نمک و سدیم رژيم غذایی خود را کاهش دهید و مواد غنی از کلسیم را همراه با مواد غذایی حاوی اگزالات مصرف کنید.
4- دفع سنگ کلیه برای همیشه امکان پذیر نیست.
دفع سنگ های کلیه معمولا به عنوان یکی از دردناک ترین تجربه های زندگی افراد معرفی می شود و متاسفانه این اتفاق گاهی اوقات بیش از یک بار برای افراد رخ می دهد.
تحقیقات نشان داده اند داشتن حتی یک سنگ کلیه می تواند ریسک ایجاد سنگ های دیگر را تا حد زیادی بالا ببرد. دکتر جاهاگرو در این زمینه می گوید: بسیاری از افراد تمام تلاش خودشان را می کنند تا دوباره به این درد و مشکل گرفتار نشوند. اما متاسفانه برخی از بیماران در به کار گیری توصیه های پزشک پس از دفع سنگ کلیه خود، تنبلی کرده و دوباره خود را در معرض خطر قرار می دهند. طبق تحقیقات، حدود 15 درصد از بیماران سنگ کلیه داروهای تجویز شده را مصرف نکردند و 41 درصد نیز پیشنهادات رژیم غذایی را جدی نگرفتند.
به جای آن: تنبلی نکنید! بدون مصرف داروهای مناسب و ایجاد تغییرات درست در رژیم غذایی، احتمال بازگشت سنگ های کلیه وجود دارد. شکل گیری مکرر سنگ های کلیه گاهی اوقات نشان دهنده مشکلات دیگر در بدن از قبیل بیماری های کلیوی هستند.
5- با این وضعیت کنار بیایید
رعایت دستورالعمل های مربوط به تغذیه در کنار مصرف داروهای تجویزی اهمیت زیادی دارد. با این که مصرف یک قرص و تسکین درد در نگاه اول ساده به نظر می رسد اما فراموش نکنید تغییراتی که در سبک زندگی خود ایجاد می کنید در نهایت تاثیر زیادی در سلامت شما دارند.
تحقیقات و پژوهش ها نشان داده اند که سیترات می تواند از به هم چسبیدن کریستال هایی که در کلیه ایجاد شده اند جلوگیری به عمل می آورد. در نتیجه این کریستال ها به سنگ کلیه تبدیل نخواهند شد. بنابراین مصرف نوشیدنی های خاص نظیر لیموناد در صورتی که از شکر در آن ها استفاده نشود می تواند گزینه مناسبی برای شما باشد.
6- همه سنگ ها به یک شکل ایجاد نمی شوند
علاوه بر سنگ های کلیه کلسیم اگزالات، نوع دیگری از سنگ وجود دارد که به آن ها سنگ اسید اوریک می گویند. گوشت قرمز، گوشت بافت های مختلف حیوانات و صدف ماهی دارای میزان زیادی از یک ترکیب طبیعی با نام پورین هستند.
مصرف زیاد پورین می تواند منجر به افزایش تولید اسید اوریک شده و در نتیجه کلیه ها با حجم بیشتری از اسید درگیر خواهند بود. طبق اظهارات دکتر جاهاگرو، دفع میزان بالای اسید اوریک می تواند منجر به کاهش pH کلی ادرار شود. این بدان معنا است که ادرار فرد اسیدی خواهد بود. در چنین شرایطی احتمال شکل گیری سنگ های کلیه اسید اوریک بالا خواهد بود.
به جای آن: با احتیاط و به کارگیری برخی از اقدامات از ایجاد سنگ های اسید اوریک جلوگیری کنید؛ مصرف غذاهای حاوی پورین نظیر گوشت قرمز و صدف ماهی را محدود کنید و یک رژیم غذایی سالم را دنبال کنید که شامل سبزیجات، میوه ها، غلات و لبنیات کم چرب باشد.
از مصرف غذاها و نوشیدنی های همراه با شکر خودداری کنید. مصرف الکل را محدود کنید چرا که می تواند سطح اسید اوریک در خون را بالا ببرد. مصرف کمتر پروتئین های حیوانی و به جای آن مصرف میوه و سبزیجات می تواند به شما در کاهش اسیدی بودن ادرار کمک کند و همین موضوع ریسک شکل گیری سنگ را کاهش خواهد داد.
دکتر کلیه، مرجع تخصصی بیماری های کلیه و مجاری ادراری
زیر نظر: دکتر حسین کرمی، متخصص جراحی کلیه
Ali
شنبه ۴ اردیبهشت ۰( 3 سال پیش)
تعداد بازدید:
مشاهده پرسش
